Change viewing parameters
Switch to Russian version Select another database
Turkic etymology : Search within this database Total of 2017 records 101 page
Pages: 21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Back: 1 20 Forward: 1 20 50 \data\alt\turcet
Proto-Turkic: *Erneg
Meaning: edge (of a dish)
Russian meaning: край, кромка (посуды)
Turkish: ernek (dial.)
Tatar: irnäw
Turkmen: erŋek
Kirghiz: erdȫ
Kazakh: ernew
Bashkir: irne- 'to border'
Karakalpak: ernek
Comments: ЭСТЯ 1, 301. The root is attested late and may be theoretically derived from *Erin 'lip' (v. sub *i̯ằré ); however, the latter can also mean 'edge (of a dish)' in some languages and one can suspect that PT actually merged *Erin 'lip' and *Erin 'edge', while the form *Erneg was derived only from the latter.Proto-Turkic: *erŋek
Meaning: finger, thumb
Russian meaning: палец, большой палец
Old Turkic: erŋek (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: erŋek, dial. ernek (MK ) Khakassian: irgek
Oyrat: ergek
Yakut: erbex
Dolgan: erbek 'peg'
Tuva: ergek
Proto-Turkic: *erük
Meaning: 1 plum 2 apricot
Russian meaning: 1 слива 2 абрикос
Old Turkic: erük 1, 2 (OUygh.)
Karakhanid: erük 1, 2 (MK ) Turkish: erik 1
Tatar: ü̆rĭk 2
Middle Turkic: erük (AH ) 'peach', örük (Abush. ) 1 Uzbek: ọrịk 2
Uighur: ürük 2
Azerbaidzhan: ärik 2
Turkmen: erik 2
Kirghiz: örük 2
Kazakh: orĭk 2
Bashkir: ü̆rü̆k 2
Balkar: erik 1
Gagauz: ierik 1
Karaim: erik 1
Karakalpak: erik 2
Salar: örüx 1
Kumyk: erik 1
Comments: EDT 222, ЭСТЯ 1, 291-292.Proto-Turkic: *es
Meaning: 1 memory, mind 2 to pity, regret
Russian meaning: 1 память, рассудок 2 жалеть, сожалеть
Old Turkic: es 1 (OUygh.)
Karakhanid: es 1 (KB ), esirge- 2 (MK )Tatar: is 1
Middle Turkic: es 1 (AH , KW)Uzbek: es 1
Uighur: äs 1
Azerbaidzhan: äksi (< äs-ki) 'clever'
Turkmen: es 1
Oyrat: es 1
Chuvash: as 1
Kazakh: es 1
Noghai: es 1
Bashkir: iɵ 1
Balkar: es 1
Karaim: es 1
Karakalpak: es 1
Kumyk: es 1
Comments: EDT 252, VEWT 49, 50, ЭСТЯ 1, 310, Егоров 33, Федотов 1, 61. Turk. > WMong. esi, Kalm. iš 'allowing, etiquette'.Proto-Turkic: *es-(kü)
Meaning: old, ancient
Russian meaning: старый
Old Turkic: eski (OUygh.)
Karakhanid: eski (MK , KB ) Turkish: eski, dial. esgi
Tatar: iske
Uzbek: eski
Uighur: eski, öski
Azerbaidzhan: äski, äsilli 'grown up'
Turkmen: esgi
Oyrat: eski
Chuvash: as-lъ 'great', az-(-atte, -anne) 'grandfather, grandmother'
Yakut: ösük 'ancient times'
Kirghiz: eski
Kazakh: eski
Noghai: eski
Bashkir: iɵke
Balkar: eski
Gagauz: i̯eski
Karaim: eski
Karakalpak: eski
Kumyk: esgi, eski
Proto-Turkic: *ẹsür-
Meaning: to become drunk
Russian meaning: пьянеть, напиваться
Old Turkic: esür- (OUygh.)
Turkish: esri-
Tatar: isĭr-
Middle Turkic: esri- (AH ) Uzbek: äsĭr- (dial.)
Turkmen: esre-
Khakassian: izĭr-
Shor: ezir-
Oyrat: ezir-
Chuvash: üzǝr-
Yakut: itir-
Dolgan: itiriktē- 'to rejoice, have a feast'
Tuva: ezir-
Tofalar: e`siri-
Kirghiz: esir-
Kazakh: esĭr-
Noghai: esir-
Bashkir: iɵĭr-
Balkar: esir-
Karaim: esir-
Karakalpak: esir-
Kumyk: esir-
Proto-Turkic: *et
Meaning: meat
Russian meaning: мясо
Old Turkic: et (OUygh.)
Turkish: et
Tatar: it
Uzbek: et
Uighur: ät
Sary-Yughur: jeht
Azerbaidzhan: ät
Turkmen: et
Khakassian: it
Shor: et
Oyrat: et
Halaj: ät ( < Az.?)
Chuvash: üt
Yakut: et
Dolgan: et
Tuva: e't
Tofalar: e't
Kirghiz: et
Kazakh: et
Noghai: et
Bashkir: it
Balkar: et
Gagauz: jet'
Karaim: et
Karakalpak: et
Salar: äht
Kumyk: et
Proto-Turkic: *Etek
Meaning: lap, edge of cloth
Russian meaning: подол, край одежды
Turkish: etek
Tatar: itäk
Uzbek: etäk
Uighur: etäk
Azerbaidzhan: ätäk
Turkmen: etek
Khakassian: idek
Shor: edek
Oyrat: edek
Halaj: hätäk
Tuva: e'dek
Kirghiz: etek
Kazakh: etek
Noghai: etek
Bashkir: itäk
Balkar: etek
Gagauz: ietek
Karaim: etek
Karakalpak: etek
Kumyk: etek
Proto-Turkic: *et-mek
Meaning: bread
Russian meaning: хлеб
Old Turkic: ötmek (OUygh.)
Karakhanid: etmek (MK ), epmek (MK - Oghuz, Qypch.) Turkish: etmek, ekmek
Tatar: ikmäk
Middle Turkic: etmek, ötmek (Pav. C. ) Azerbaidzhan: äppäk
Turkmen: (dial.) ekmek, epmek
Khakassian: ipek
Shor: itpäk
Oyrat: ötpök
Noghai: ötpek
Bashkir: ikmäk
Balkar: ötmek
Gagauz: iekmek
Karaim: ekmek, etmek, ötmek
Kumyk: ekmek
Comments: EDT 12, 60, VEWT 376, ЭСТЯ 1, 254-256. The oldest form is clearly *et-mek with various subsequent assimilations.Proto-Turkic: *ēb-
Meaning: 1 to hurry 2 quick
Russian meaning: 1 спешить 2 быстрый
Old Turkic: evük (OUygh.) 2
Karakhanid: ev- (KB ) 1, evek 2 (MK , KB ) Turkish: ev- 1
Turkmen: ǟv- 1
Khakassian: ibek 2
Shor: ibek 2
Chuvash: avaš- 1; avъk 'moment; quick'
Proto-Turkic: *ēč- (~ī-)
Meaning: to submit
Russian meaning: подчинять
Old Turkic: ičik- (Orkh., OUygh.), ečik- (Yen.)
Uighur: ečin- 'to repent, regret'
Turkmen: eǯīz 'weak, fenceless'
Khakassian: is- 'to obey'
Proto-Turkic: *ẹ̄diĺ
Meaning: vessel
Russian meaning: сосуд
Old Turkic: ediš (OUygh.)
Karakhanid: ed/δiš (MK ), ijiš (IM ) Turkmen: īdiš (dial.)
Khakassian: dial. edis
Halaj: hidị̄š
Yakut: ihit
Tuva: idiš
Tofalar: idiš
Kirghiz: idiš
Kazakh: ɨdɨs
Karakalpak: ɨdɨs
Comments: VEWT 36, EDT 72, ЭСТЯ 1, 328-329. Turk. > Mong. idiš (see Щербак 1997 , 119). Yak. ihit < isit < itis; most of the other modern forms are probably backloans < Mong.Proto-Turkic: *ẹ̄g-id-
Meaning: 1 to grow, bring up 2 high, raised up 3 huge
Russian meaning: 1 растить, воспитывать 2 высокий, поднятый 3 огромный
Old Turkic: igid-, egid- 1, ediz (< *ēdgiŕ) 2 (Orkh., OUygh.)
Karakhanid: igiδ- 1, eδiz 2 (MK ) Turkmen: ǟgirt 3
Yakut: īt- 1
Dolgan: īt- 1
Proto-Turkic: *ẹ̄ke-
Meaning: 1 to file 2 file (n.)
Russian meaning: 1 пилить, обтачивать 2 напильник
Karakhanid: ike- ( ~ ege-) 1 (MK ) Turkish: eje 2
Tatar: igä- 1, igäw 2
Uzbek: egɔw 2
Uighur: ekäk, igäk 2
Azerbaidzhan: äjä 2
Turkmen: īge 2
Khakassian: ige- 1
Oyrat: ege- 1, egü 2
Chuvash: jǝgev 'whetstone'
Yakut: igī 2
Dolgan: igī 2
Tuva: eɣe-, öɣe- 1, eɣē 2
Kirghiz: ege-, ögö- 1, egȫ, ögȫ 2
Kazakh: ege- 1, egew 2
Noghai: ege- 1, egew 2
Bashkir: igä- 1, igäw 2
Balkar: egew 2
Gagauz: ija 2
Karaim: ege, egew 2
Karakalpak: ege- 1, egew 2
Kumyk: egew 2
Proto-Turkic: *ēke- (~ ī-)
Meaning: to be insolent, quarrel
Russian meaning: быть дерзким, ссориться
Karakhanid: ike-, ikeš- (MK ) Turkish: igeš-
Tatar: egeš-
Turkmen: īgen- 'to scold, growl at'
Yakut: eɣe 'faultfinding', eɣelē- 'to find faults'
Tuva: egen- 'to feel uncomfortable'
Kirghiz: egeš-
Kazakh: eges-
Noghai: eges-
Comments: EDT 101, 118-119.Proto-Turkic: *ēĺ-
Meaning: 1 to dig 2 to tear, rip open 3 to row 4 to swim 5 to throw away
Russian meaning: 1 копать 2 рвать 3 грести 4 плавать 5 выкидывать
Turkish: eš- 1
Tatar: iš- 2
Azerbaidzhan: eš- 2
Turkmen: ijš-gek `oar'
Khakassian: is- 3
Halaj: häšü-
Chuvash: alt- 1
Yakut: es-, is- 5
Tuva: ešti- 4, eš- 3
Tofalar: eš-, e'hit- 3
Kirghiz: eš- 1
Comments: VEWT 51, EDT 255-6, ЭСТЯ 1, 315-316, Мудрак Дисс. 95. Chuv. iš- 'to row; to swim; to demolish, tear' is evidently borrowed from Tat. (as opposed to the genuine al-t- ). Khal. h- is unclear here (external evidence clearly points to *0-).Proto-Turkic: *ēl
Meaning: 1 peace 2 people, country
Russian meaning: 1 мир 2 народ, страна
Old Turkic: el 2 (Orkh., OUygh.)
Turkish: il, el 2
Tatar: il 2
Uzbek: el 2
Uighur: il, äl 2
Azerbaidzhan: el 2
Turkmen: īl 2
Khakassian: il 2
Oyrat: el 2
Chuvash: jal 2
Yakut: il 2
Kirghiz: el 2
Kazakh: el 2
Noghai: el 2
Bashkir: il 2
Balkar: el 2
Gagauz: iel 2
Karaim: el 2
Karakalpak: el 2
Kumyk: el 2
Comments: EDT 121-122, VEWT 39, TMN 2, 194, ЭСТЯ 1, 339-343, Егоров 352, Лексика 316. The meaning "peace" attested in MK is probably the most archaic (cf. the external parallels; typologically cf. also Slavic *mirъ 'peace' > 'world'), suggesting a development *'peace' > 'peaceful people, realm, country'.Proto-Turkic: *ēĺ-
Meaning: to spin, twist
Russian meaning: вить, сучить, плести
Tatar: iš-
Uzbek: eš-
Uighur: äš-
Azerbaidzhan: eš-
Turkmen: īš-
Tuva: eš-
Kirghiz: eš-
Kazakh: es-
Bashkir: iš-
Balkar: eš-
Karaim: eš-
Karakalpak: es-
Kumyk: eš-
Proto-Turkic: *ẹ̄ĺ
Meaning: friend, companion, mate
Russian meaning: друг, товарищ
Old Turkic: eš (Orkh., OUygh.)
Turkish: eš
Chuvash: jɨš 'family'
Tuva: eš
Tofalar: eš
Proto-Turkic: *ēĺü-
Meaning: 1 to cover 2 (door) curtain > door
Russian meaning: 1 покрывать 2 (дверной) занавес > дверь
Karakhanid: ešü- 1, ešik / ešük 2 (MK ) Turkish: ešik 2
Tatar: išĭk 2
Uzbek: ešik 2
Azerbaidzhan: ešik 2
Turkmen: īšik 2
Khakassian: īzĭk, ĭzĭk 2
Shor: ežik 2
Oyrat: ežik 2
Halaj: ẹ̄̂šük 2
Chuvash: algъ, alъk 2
Tuva: ežik 2
Kirghiz: ešik 2
Noghai: esik 2
Bashkir: išĭk 2
Balkar: ešik 2
Gagauz: ješik 2
Karaim: ešik 2
Karakalpak: esik 2
Kumyk: ešik 2
turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-trm,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-bas,turcet-klpx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-chg,turcet-hak,turcet-alt,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-sal,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-alt,turcet-chv,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-alt,turcet-chv,turcet-jak,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-chv,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-sjg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-khal,turcet-chv,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-sal,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-khal,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-chg,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-chv,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-uig,turcet-trm,turcet-hak,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-chg,turcet-trm,turcet-hak,turcet-khal,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-klpx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trm,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-alt,turcet-chv,turcet-jak,turcet-dolg,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-trm,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-khal,turcet-chv,turcet-jak,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-krg,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-alt,turcet-chv,turcet-jak,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-uig,turcet-azb,turcet-trm,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-kaz,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-atu,turcet-krh,turcet-trk,turcet-chg,turcet-chv,turcet-tuv,turcet-tof,turcet-reference,turcet-prnum,turcet-meaning,turcet-rusmean,turcet-krh,turcet-trk,turcet-tat,turcet-chg,turcet-uzb,turcet-azb,turcet-trm,turcet-hak,turcet-shr,turcet-alt,turcet-khal,turcet-chv,turcet-tuv,turcet-krg,turcet-nogx,turcet-bas,turcet-blkx,turcet-gagx,turcet-krmx,turcet-klpx,turcet-qum,turcet-reference,
Total of 2017 records 101 page
Pages: 21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
Back: 1 20 Forward: 1 20 50 List with all references Search within this database Select another database Total pages generated Pages generated by this script 1983667 14559409
Help
StarLing database server Powered by CGI scripts Copyright 1998-2003 by S. Starostin Copyright 1998-2003 by G. Bronnikov Copyright 2005-2014 by Phil Krylov